Mülkiyet hakkı, anayasa tarafından güvence altına alınmış bir haktır. Mülkiyet hakkı yalnızca ‘kamu yararı’ söz konusu olduğu durumlarda sınırlandırılabilir. Bu tür sınırlandırma işlemlerinde taşınmazın değeri tespit edilir. Daha sonra tespit edilen taşınmazın bedeli, taşınmazın sahibine ödenerek mevcut taşınmazın kaydı idareye geçer. Kamulaştırma işlemleri normal kamulaştırma ve acil kamulaştırma olarak iki şekilde yapılır.
Normal kamulaştırma işleminde, kamulaştırılacak olan taşınmazın tüm hukuki işlemleri taşınmaz idareye geçmeden yapılır. Bazı zamanlarda acil kamulaştırma yapılması gerekebilir. Bir başka ifade ile taşınmazın değerinin tespiti dışındaki tüm hukuki işlemler, taşınmazın idareye geçmesinden sonra başlar. Acil yapılan kamulaştırma işlemleri daha çok Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılmaktadır.
Kamulaştırma işlemini devlet kurumları yapabilir. KGM, belediyeler, üniversiteler, DSİ, kamu yararı durumunda taşınmazın bedelini peşin ödemek suretiyle herhangi bir taşınmazı satın alabilir.
Kamulaştırma Süreci
İlk olarak kamulaştırmayı yapacak olan idari birim ‘kamu yararı’ kararını almak mecburiyetinde. Daha sonra alınan ‘kamu yararı’ kararı ilgili merci tarafından onaylanır. Bu aşamadan sonra kamulaştırma süreci başlamış olur.
Kamulaştırmayı yapacak olan idare, taşınmazın yüzölçümünü ve sınırını gösteren plan hazırlar ve hazırlatır. İdare, kamulaştıracağı taşınmazın sahiplerini tapu ve nüfus kayıtları üzerinden bulur ve kararı tebliğ eder.
İdare, kamulaştıracağı taşınmazın değerinin tespiti için bünyesinde bulunan Kıymet Takdir Komisyonu’nu görevlendirir. Kıymet Takdir Komisyonu’nun taşınmaz için belirlediği değer yaklaşık bir değerdir. Bu sebeple taşınmaza biçilen değeri az bulan taşınmaz sahipleri açacakları dava ile biçilen değeri arttırma imkanına da sahiptirler.
Taşınmaza biçilen değer belirlendikten sonra uzlaşma komisyonu ile taşınmaz sahipleri arasında pazarlık başlar. İdare, kamulaştıracağı taşınmazın bedelini peşin ya da taksitle ödeme hakkına sahiptir. İdare ile taşınmaz sahipleri arasında gerçekleşen pazarlıkta anlaşma sağlandığı takdirde bir tutanak hazırlanır ve her iki tarafta bu tutanağı imzalar. İdare, hazırlanan bu tutanaktan sonra 45 gün içerisinde taşınmazın malikine belirlenen ücreti ödemekle yükümlüdür. Bu süre içerisinde idare ve taşınmaz sahibi tapuya gider ve taşınmazın maliki tapuyu idareye devreder ve idarede belirlenmiş olan ücreti malike öder.
NOTER NEDİR? KİMLER NOTER OLABİLİR? HANGİ İŞLEMLER NOTERDE YAPILABİLİR? NOTER ÜCRETLERİ NE KADAR?
Keywords: kamulaştırma, kamulaştırma nedir, kamulaştırma nasıl yapılır, kamulaştırmayı kim yapar, kamulaştırma süreci, taşınmaz kamulaştırma, kıymet takdir komisyonu, kamulaştırma kıymet takdir komisyonu, kamulaştırma kamu yararı, kamu yararı, acil kamulaştırma, normal kamulaştırma, kamulaştırma kanunu, acele kamulaştırma, kamulaştırma bedeli,
